Konferencja Ligi Narodów w Londynie nt. statusu Niemiec

[Czerwony]

To akurat, monsieur Zawadzki, pewna droga do paraliżu decyzyjnego. Proszę mi powiedzieć, jaki jest powód dla którego Polska nie chce być jedyną reprezentującą Prusy Wschodnie?

[Zgredźmin]

Trójka w kolegialnym organie, dwójka zawsze znajdzie wspólny język. Cóż Polska chętnie przejęłaby odpowiedzialność za Prusy Wschodnie ale obawiam się że takie postawienie sprawy nie spotka akceptacji osób które znalazły się na tej Konferencji. Chyba że strona Francuska ma jakiś pomysł co do realizacji pomysłu aby Polska samodzielnie reprezentowała Prusy Wschodnie.

[Czerwony]

Dokładnie taki sam, jak do naszego reprezentowania Nadrenii, monsieur Zawadzki. Powiem wprost - my nie mamy życzenia dzielić się tym z Niemcami, więc poprzemy Polskę, jeśli również zechce samodzielnie reprezentować przyszły protektorat Prus Wschodnich. No, ale chyba musimy już kończyć, bo sir Scott zasiada za stołem prezydialnym...

<Wymieniwszy ukłony, Bidault wraca na swoje miejsce.>

Po wznowieniu obrad, głos zabrali przedstawiciele 3 państw. Zgodnie z oczekiwaniami, Litwa w pełni poparła polskie postulaty. Szwajcaria zdecydowanie je odrzuciła. Jako ostatni przemawiał sekretarz stanu USA, George Marshall. Wyraził zainteresowanie tym, jak Polska i inne kraje postulujące zmiany granic zapatrują się na status mieszkającej tam ludności.

[Zgredźmin]

Zawadzki z zadowoleniem wysłuchuje przemówienia przedstawiciela Litwy, z niezadowoleniem kręci głową w czasie wystąpienia Szwajcara. Z kolei kiedy przemawiał Marshall poczynił kilka notatek i wymienił kilka słów z delegacją Polską po czym wstał i zabrał głos.

Sir Scott, szanowni delegaci. Śpieszę z odpowiedzią szanownego pana sekretarza stanu Georga Marshalla na temat statusu mniejszości w Polsce i terenach które chcemy aby w Polsce się znalazły. Szanowni państwo, Polska nadal respektuje postanowienia Małego Traktatu Wersalskiego, kiedy zaś wyjeżdżałem na tą Konferencję w Warszawie szykowana była specjalna ustawa odnoście właśnie mniejszości która opierać się ma na postanowieniach owego Małego Traktatu Wersalskiego. Wydaje mi się że wszyscy znają jego treść lub chociaż założenia, nie wchodzą w grę żadne przymusowe wysiedlenia a daje się jedynie mniejszościom prawo wyboru co do tego czy będą chcieli być Obywatelami Polski czy wolą jednak przenieść się do swojej ojczyzny z całym majątkiem ruchomym. Dziękuję.

[Ksawer]

Strona polska rozważa szeroką politykę łączenia narodów w ramach zadań wspomianych przez ministra Zawadzkiego. Na szczególną uwagę zasługuję troska rządu o należyty status mniejszości narodowych w przestrzeni publicznej. Oznaką tego są liczne inicjatywy, wysoka pozycja ministra ds. mniejszości narodowych w Polsce oraz planowane zmiany ustawodawcze w kierunku gwarancji podstawowych praw. Rząd wysoko ocenił też ocenił pod tym kątem wyniki wyborów w których mniejszości uzyskały proporcjonalną do skali etnicznej, narodowej liczbę mandatów.

[Czerwony]

Głos zabiera prezydent Czechosłowacji, Edvard Beneš:

Sir Scott, szanowni zgromadzeni.

W poruszonej przez pana sekretarza Marshalla kwestii istnieją co do zasady dwa stanowiska. Pierwsze to przedstawione właśnie przez Polskę podejście idealistyczne, zakładające pełną swobodę a nawet wspieranie mniejszości narodowych. Drugie opiera się na budowie państw narodowych, w ramach których przedstawiciele różnych grup narodowościowych mają całkowite prawo do samostanowienia i poręczają podobne prawo wobec innych państw.

Szanowni delegaci! Problem, jaki należy rozwiązać w przypadku mniejszości narodowych polega na tym, że jeżeli mają one własne państwa narodowe, w naturalny sposób przedkładają lojalność wobec nich nad lojalność wobec państw, w których mieszkają. Pomysły na przekupienie ich przywilejami zasługują na uznanie i sympatię za swój piękny idealizm, ale w rozwiązywaniu tych problemów udowodniły swoją nieskuteczność. Nie próbujmy zjeść tych ciastek i nadal je mieć! Jeżeli zgadzamy się na istnienie państw narodowych - a co do tego, jak sądzę, nie ma wątpliwości - to 1) dane narody powinny zamieszkiwać w ich granicach, 2) granice te powinny odpowiadać terytoriom, jakie owe narody zamieszkują. Są to zasady proste, których przestrzeganie pozwoli trwale wyeliminować konflikty na tle etnicznym w Europie.

Szanowni delegaci! Mniejszość niemiecka przed wojną stanowiła ok. 20% mieszkańców Sudetów. Republika Czechosłowacka, o czym świadczą raporty Ligi Narodów i innych organizacji międzynarodowych, udzielała im wszelkich praw, gwarantowała pełną równość i prawo do samorządu w granicach ustroju państwa. Przyjaźnie też traktowała napływ uchodźców z Niemiec, uciekających przed władzą komunistów. Niestety, mimo tych starań, Niemcy w sudetach stanowili i stanowią element destabilizujący sytuację polityczną, stwarzający pole do przyszłych konfliktów terytorialnych. Rząd Czechosłowacji stoi na stanowisku, że po wyzwoleniu Niemiec spod komunistycznego jarzma nie ma żadnych powodów, dla których Niemcy nie powinni mieszkać w swoim kraju. Za to, jak powiedziałem, jest dużo powodów dla których nie powinni zamieszkiwać poza nim. Czechosłowacja opowiada się za gwarancją zachowania dobytku i prawa do odszkodowań, ale przy uznaniu opuszczenia terytorium kraju za przymusowe. Dziękuję.

Austria popiera w tym obszarze postulaty Polski, Litwa - Czechosłowacji. Sir Scott przypomina, że jeśli konsensus nie zostanie osiągnięty to rozwiązanie wyłaniane jest w głosowaniu członków Rady Ligi Narodów i pyta, czy ktoś jeszcze chce zabrać głos.

[Zgredźmin]

Zawadzki wstaje i zabiera głos po francusku

Sir Scot, szanowni delegaci! Stanowisko prezydenta Benesha nie jest pozbawione racji, jednakże Polska stoi na stanowisku że każde państwo powinno mieć prawo do rozwiązania kwestii narodowościowych w sposób w jaki te państwa uznają to za słuszne z poszanowaniem praw tychże mniejszości. Jeśli przyjąć stanowisko Czechosłowackie to Polska musiałaby wydalić z granic swojego państwa miliony Niemców, Litwinów, Czechów, Słowaków, Ukraińców i Białorusinów jeśli miałby powstać państwa jednolite narodowo. W tym samym przypadku pojawiają się też kwestie terytorialne między Polską a Czechosłowacją która zagarnęła Polskie Zaolzie z Polską większością która zamieszkiwała te tereny przed wybuchem II Wojny Światowej. Pojawiają się problemy Czechosłowacko-Węgierskie, Węgiersko-Jugosławiańskie, Bułgarsko-Jugosławiańskie i można tak wymieniać dalej. Po drugie przesiedlenie ludności z danego terytorium nie oznacza że państwo którego ludność się wysiedliło porzuci swoje roszczenia terytorialne mimo że brak będzie na tych terenach ludności danego państwa.

Dlatego wzywam szanownych delegatów aby przyjąć zasadę że każde państwo będzie rozwiązywać swoje problemy narodowościowe w sposób w jaki te państwa uznają za słuszne z zachowaniem oczywiście praw owych mniejszości do majątku ruchomego i odszkodowań za majątek nieruchomy. Dziękuję.

[Czerwony]

W czasie, gdy polski generał przemawia, Scott naradza się z siedzącym obok niego Marshallem. Gdy Zawadzki kończy, Anglik mówi:

Dziękuję generałowi Zawadzkiemu. Ponieważ, jak mi się wydaje, propozycja Polski zyska uznanie większości szanownych delegatów, w imieniu rządu Jego Królewskiej Wysokości proponuję przyjęcie jednego zastrzeżenia: w każdym przypadku przesiedleń, strony zgadzają się na nadzorowanie ich zgodności z prawem krajowym i międzynarodowym przez wysłanników Ligi Narodów. Żywię nadzieję, że pozwoli to osiągnąć konsensus w tej sprawie i uniknąć rozwiązań narzucanych głosowaniem stałych członków Rady. Czy ktoś jest przeciw?