Gospodarka

[Szmer]

jw.

[Szmer]

Quote:

4 XII 1937

Narodowi bolszewicy będą ręcznie sterować rosyjską gospodarką
Czy rząd potrafi zadbać o interesy polskich przedsiębiorstw?

Ekipa prawników pod kierownictwem ministra przemysłu i handlu, Siergieja Bykowa, kończy prace nad pakietem dekretów przestawiających rosyjską gospodarkę na zupełnie nowe tory. Odtąd obowiązkowa będzie przynależność do korporacji robotników i przedsiębiorców - zakazane będą strajki i zakładanie związków zawodowych, bowiem wszystkie spory załatwią ustalenia korporacyjne z pomocą komisarzy rządowych. Jednocześnie wszystkie przedsiębiorstwa, poczynając od tych najbardziej strategicznych, zostaną przekazane pod kierownictwo Wszechruskiego Urzędu Planowania Gospodarczego. Zadaniem WUPG będzie wdrażanie planów inwestycyjnych, dążących do pełnego zatrudnienia, zaspokojenia potrzeb konsumpcyjnych ludności oraz wzmożenia rosyjskiego potencjału militarnego. Jednym słowem: cała gospodarka Wielkiej Rosji będzie sterowana z Piotrogrodu przez rząd narodowo-bolszewicki.

Co to oznacza dla Polski? Bardzo wiele. Rosja jest naszym najważniejszym partnerem handlowym, do którego trafia potężna część produkcji naszego przemysłu. Zwłaszcza od czasu rewolucji kwietniowej rządy w Piotrogrodzie dążyły do przyhamowania naszych wpływów za Bugiem, zaś reformy Bykowa wyraźnie dążą do gospodarczej autarkii Wszechrusi. Na jakich zasadach np. system korporacyjny zostanie wprowadzony do zakładów, których właścicielem są zagraniczni inwestorzy, mają określić umowy bilateralne Rosji z poszczególnymi państwami. Rząd ma tutaj duże pole do popisu; koła biznesowe oczywiście naciskają, by walczyć o jak najkorzystniejsze regulacje.

Jedno jest pewne: narodowi bolszewicy będą mieli odtąd bardzo niebezpieczne narzędzie gospodarczego szantażu wobec RP. Nieoficjalnie wiadomo, że Piotrogród zaprosił już Warszawę do rozmów, ale nie otrzymał jak na razie odpowiedzi.

[Szmer]

Quote:

11 I 1938

Węgiel coraz droższy, Polakom jest zimno

Splot niekorzystnych czynników wpływa w tym roku negatywnie na podaż i ceny węgla w Polsce. Dodajmy do tego zawirowania w Rosji (z której pochodzi potężna część ) związane z reformami gospodarczymi ministra Bykowa - i mamy obraz obecnych problemach. W wielu kamienicach mieszkania mogą być z braku pieniędzy nieopalane już w drugiej połowie lutego. Budzi to oczywisty niepokój wśród robotników i inteligencji. Szerzą się pogłoski o tym, że węgiel ukrywają Żydzi albo rząd, by windować ceny i męczyć Polaków. Publicyści o mniej lub bardziej ukrytych prokominternowskich sympatiach sugerują uruchomienie importu ze Śląska, co jest jednak bardzo problematyczne ze względów politycznych.

Rząd jeszcze nie wypowiedział się oficjalnie w sprawie problemów zaopatrzeniowych z węglem.

[Zgredźmin]

12 I 1938

Quote:Państwowy Bank Rolny na skraju upadku. Powrót kryzysu?

Z początkiem tego roku osoby które mają swoje konta w Państwowym Banku Rolnym przeżyły niemałe zaskoczenie, mimo posiadanych znacznych aktywów na kontach bank nie realizuje wypłacania pieniędzy swoim klientom. Dyrekcja banku tłumaczy się brakiem twardej gotówki w głównej siedzibie Banku i w jego oddziałach na terenie kraju. Wiadomość ta szybko dotarła do setek tysięcy klientów tego banku którzy w ogromnych grupach oblegają odziały tego banku domagając się wypłaty ich oszczędności. Szacuje się w ten sposób Polacy mogli stracić ponad 150 mln złotych. Jak do tego doszło? Przyczyna jest bardzo prosta. Niedawno donoszono o ucieczce Żydowskiego kapitału z kraju w wysokości 0,5 mld zł, proceder ten trwa dalej i powoli zaczyna przekraczać wysokość 1 mld zł w skali całego kraju. Okazało się że ponad 40% kont w PBR należało do Żydów i kiedy Ci masowo zaczęli likwidować konta i podejmować gotówkę okazało się że bank nie posiada odpowiedniej ilości rezerw aby móc obsługiwać pozostałych klientów.

Takie wieści trwożą też klientów innych banków, tak Polskich jak i odziały banków zagranicznych które mają swoje odziały w Polsce. Wszystkie Polskie Banki, Pekao, PKO BP, Towarzystwo Kredytowe Ziemskie i Bank Polski SA odnotowują coraz większą ilość likwidowanych kont i spadek zaufania społeczeństwa do instytucji bankowych których kapitał okazuje się wyimaginowany i nie pokrywa się z ilością wpłacanych do Banku oszczędności. Okazuje się że większość ludności nie jest wściekła na Żydów a na Banki właśnie na których ciąży obowiązek posiadania takie ilości rezerw aby móc wypłacić wszystkie pieniądze klientów. Jeśli taka sytuacja będzie się utrzymywać to nie tylko Państwowy Bank Rolny, który nie utrzyma się nawet do końca tygodnia jeśli nie znajdzie gdzieś gotówki, będzie musiał ogłosić upadłość ale i inne Banki. Kolejny najpewniej będzie bank Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego.

Co więcej ucieczka kapitału przekłada się też na inne problemy w gospodarce. W znacznym stopniu spadły wpływy z podatków od przedsiębiorców z których wielu było pochodzenia Żydowskiego a teraz zlikwidowali swój interes a aktywa przenieśli za granicę. W porównaniu z planem budżetowym brakuje prawie 5% zapowiadanej sumy. Spowolnienie odnotowała też gospodarka, wraz z likwidacją interesów Żydowskich wzrosło bezrobocie co z kolei powoduje zmniejszenie popytu w innych działach gospodarki co z kolei generuje kolejnych bezrobotnych i nakręca niekończące się koło. Wielu ekonomistów że duża w tym wina obecnych rządzących których wypowiedzi wystraszyły znaczny kapitał, nawet zagranicznych który nie wie kto po Żydach będzie kolejnym prześladowanym.

[Szmer]

Quote:

5 III 1938

Polskie zakłady przemysłowe są skupowane!

W ostatnich czasach w Polsce przedsiębiorstwa są bardzo tanie - wielkie fabryki tekstyliów można kupić za 40% ceny sprzed roku. Swojego majątku w naszym kraju pozbywają się teraz nie tylko Żydzi, ale i pozostałe nacje, ze względu na wysoce niepewną sytuację w handlu z naszym wschodnim sąsiadem. Co prawda ruch towarów odbywa się na razie bez przeszkód, ale władze nadal nie zatwierdziły [interwencja cenzury] traktatów z Rosją.

Sytuacja może się zmienić w każdej chwili. Gdyby pojawiła się wieść o jakichś zawirowaniach, i tak niewysoka wartość firm spadłaby na łeb, na szyję. Zatem wielu przedsiębiorców stara się je spieniężyć jak najszybciej. Popularną lokatą kapitału jest złoto i waluty zagraniczne. Kurs złotówki gwałtownie spada. Powoduje nawet pewne ożywienie eksportu, ale jest to raczej gorączka - objaw chorobowy - niż poprawa sytuacji.

W ten sposób znacząca część naszej gospodarki wpada w ręce tajemniczych kupców z Rosji, mających niejasne powiązania z narodowymi bolszewikami. Oni mogą być pewni, że Piotrogród nie zostawi ich na lodzie. Niektórzy eksperci sugerują, że mogłaby to być dobra okazja do nacjonalizacji niektórych zakładów... nie tylko dla umocnienia państwa, ale też dla ochrony ekonomicznych podstaw Narodu.

[Szmer]

Quote:

30 III 1938

Na progu gospodarczego załamania

Wezwanie PPS i NZP na szczęście nie porwało do strajku tylu robotników, ilu mieli nadzieję porwać inicjatorzy tej akcji. A jednak stanęła praca w wielu zakładach, przede wszystkim w Warszawie i Łodzi. W połączeniu z rzeczą daleko straszniejszą - ogłoszoną przez Bykowa podwyżką ceł od kwietnia o 20% (w jaskrawy sposób łamiącą traktaty Warnowicza) - dobija to naszą gospodarkę. W ostatnich dniach kilka większych przedsiębiorstw w końcu zbankrutowało. Kilka tysięcy robotników znalazło się na bruku. Widać efekty w postaci uaktywnienia się czerwonych agitatorów wszelkiej maści. Ceny artykułów spożywczych rosną z dnia na dzień, a przemysłowych - spadają. Ekonomiści przewidują, że w perspektywie kilku miesięcy trzeba będzie wprowadzić reglamentację żywności na kartki. Zwłaszcza, jeżeli Rosja będzie zaostrzać wojnę celną.

A wszystko wskazuje na właśnie taki kierunek rozwoju wydarzeń. Kierownictwo Wszechruskiego Urzędu Planowania Gospodarczego rozpoczęło pierwszą większą akcję - "dywersyfikacji i usamodzielnienia przemysłu". Cel to oczywiście uniezależnienie rosyjskiej gospodarki od kontaktów handlowych z zachodnim sąsiadem, poprzez powiększanie fabryk i znajdowanie nowych kontrahentów. Krążą też plotki, że polskie produkty wytwarzane w zakładach należących do przyjaciół narodowych bolszewików będą po cichu obłożone starym cłem, co pozwoli zbić tym spekulantom majątek.

[Szmer]

Quote:

19 IV 1938

Nasza gospodarka powoli staje na nogi

Istnieje nadzieja, że w najbliższych tygodniach polska gospodarka będzie się powoli podnosić z głębokiego upadku, w jaki wpędził ją polityczny chaos i strajki. Wraz z podpisaniem traktatów politycznych i utworzeniem Paktu Antykominternowskiego Rosja zapowiedziała od maja powrót do niemal normalnych stawek celnych (jednak nadal wyższych o 5% od tych traktatowych, jakby nasz sąsiad chciał się pokazać, że nadal się trochę gniewa). W związku ze strajkami wielkie miasta, przede wszystkim Warszawę, Łódź, Poznań i Lwów dotknęły zwolnienia i lokauty. W miejscu kilku dziesiątek tysięcy robotników, którzy poszli na lep antyrządowej propagandy, pojawią się nowi. Wszystko to każe optymistycznie patrzeć w przyszłość naszego kraju.

A jednak z tych burzliwych przejściowych miesięcy nie wychodzimy bez szwanku. Spora część krajowego przemysłu znalazła się w rękach Rosjan; z kraju wyemigrowało może nawet niemal 100 tys. Żydów. Żyjemy dziś w Polsce zupełnie innej, niż pół roku temu.

[Czerwony]

Quote:

Czy polski kapitał wróci do kraju?

Zmiana rządów na Słowacji zdążyła już odbić się na sytuacji gospodarczej kraju. Jednak największe zmiany po drugiej stronie Tatr dopiero przed nami. Mówił o nich przebywający z wizytą w Bratysławie Minister Spraw Zagranicznych, Bogusław Konar na spotkaniu z członkami słowackiego Klubu Przedsiębiorców Polskich.

Spotkanie odbyło się w sali konferencyjnej ambasady RP i trwało przy aktywnym udziale zaproszonych przedsiębiorców. Spodziewając się centralizacji słowackiej gospodarki na wzór rosyjski, przedsiębiorcy oczekiwali ogłoszenia podobnej w warunkach umowy, jaką zawarła Polska z Rosją, dotyczącej okresu przejściowego. Spotkał ich jednak zawód gdy min. Konar ogłosił, że Polska nie będzie w tej kwestii wywierać presji na nowy rząd Słowacki. Nie krył celu, jaki chce w ten sposób osiągnąć - nakłonięcia polaków by swoją działalność gospodarczą przenieśli do Polski. "Dzisiaj wasz spryt i charakter, wasze umiejętności, potrzebne są w Ojczyźnie a nie tutaj" - powiedział minister. "Polska nie tylko was potrzebuje, ale warunki do tego, by rozpocząć tam działalność są lepsze niż kiedykolwiek" - dodał, nawiązując do niskiej wyceny polskich przedsiębiorstw, tanich pozostałości po przedsiębiorstwach żydowskich i dużej liczbie niezatrudnionych robotników, powiększonej jeszcze przez niedawne strajki. Jak zapewnił, jeśli Słowacy będą trzymali się ustaleń, swoboda wymiany handlowej pozostanie niezagrożona, tak więc przenosząc produkcję do Polski nadal będzie można eksportować na rynek słowacki.

Polsce z pewnością byłby potrzebny zastrzyk inwestycji z zewnątrz i rząd wolałby, aby Polacy płacili podatki w kraju a nie za granicą. Co więcej, w Polsce nie ma planów centralizowania gospodarki na wzór narodowo-bolszewicki. Jednak reakcje przedsiębiorców były mieszane, gdyż perspektywa przeniesienia biznesu oznacza dodatkowe koszta. Tym, którzy się na to zdecydują, obiecano pomoc w załatwieniu formalności z polskimi urzędami oraz znalezieniu miejsca. Pozostali, w obliczu zmian, mogą nie mieć wyboru.

[Szmer]

Quote:

12 VI 1938

Rosja obniża cła od piętnastego

Rosyjskie ministerstwo gospodarki pod kierownictwem Siergieja Bykowa ogłosiło, że od połowy miesiąca cła dla Polski zostaną obniżone do poziomu 90% stawek z traktatów Warnowicza-Konara. Jest to element normalizacji stosunków będącej wielkim sukcesem gen. Jan Michał Zarucki. Trudno o lepszą wiadomość dla polskiej gospodarki, a byłaby jeszcze lepsza, gdyby nie rozrabiający "rewolucjoniści".

Nie należy się łudzić, że narodowi bolszewicy rezygnują z polityki "samowystarczalności". Prawdopodobnie poziom zamówień przydzielanych polskiemu kapitałowi przez Wszechruski Urząd Planowania Gospodarczego niewiele się zmieni (teoretycznie do 1 marca 1940 polscy przedsiębiorcy w Rosji mogą składać do przedstawicielstwa dyplomatycznego zażalenia na działania WRUPG). A jednak można liczyć na ożywienie eksportu do Skandynawii i na Bałkany.