Operacja starachowicka (17-25 IV 1963)

[Szmer]

Quote:

Federacja Miast Pilicy
Dowódca: marsz. Remigiusz "Czarny Żubr" Pustoła
Zaangażowane siły: prawie 4 tys. żołnierzy

i Świętokrzyska Organizacja NIE
Dowódca: kpt Ireneusz Osakowski
Zaangażowane siły: niespełna 2 tys. partyzantów (?)

przeciwko

Komisariatowi Przywiliślańskiemu ZSRR
Dowódca: gen. Andriej Nikitycz Bieługow
Zaangażowane siły: 7 tys. żołnierzy

Tło: marszałek Czarny Żubr i papa Karsznicki przez kilka tygodni tolerowali okupację Starachowic i ziemi świętokrzyskiej przez wojska Bieługowa. Obaj panowie grali na zaangażowanie radzieckiego generała pod Kielcami; jednocześnie ludzie Czarnego Żubra organizowali ruch oporu nad Kamienną. Bieługow, w pewnym stopniu przewidując posunięcia Polaków, zorganizował sobie na północ od Kielc dwutysięczny odwód. W okolicach Starachowic rozmieścił tysiąc żołnierzy, przy ujściu rzeki - kolejny tysiąc. Reszta jego ponad siedmiotysięcznych wojsk oblegała Kielce lub grabiła okolice.

17 kwietnia, rano: wojska FMP wyruszają o świcie z Końskiego i maszerują na Starachowice. Jeszcze w nocy do boju ruszyli partyzanci, którzy opanowali mniejsze miejscowości nad Kamienną, potęgując zamieszanie u Rosjan. W Starachowicach Polaków przywitał ogień wojsk radzieckich. Czarny Żubr zostawia tu 500 ludzi i idzie dalej.
17 kwietnia, południe: wojska FMP zajmują prawie cały bieg Kamiennej, oprócz Starachowic, Skarżyska i umocnień przy ujściu do Wisły. Czarny Żubr rusza na południe i wschód, starając się zamknąć Starachowice. W tym czasie Bieługow obejmuje komendę nad swoim odwodem i po zastanowieniu rusza na Żubra. Nakazuje też pozostałym jednostkom koncentrację.
17 kwietnia, po południu: podobne liczebnie wojska radzieckie i polskie spotykają się na południe od Starachowic. Czarny Żubr ponosi spore straty ze względu na wyższą jakość wojsk rosyjskich, rozproszenie federalnych oddziałów i własne niedoświadczenie: próbuje utrzymać się stracone pozycje, zamiast jak najszybciej skoncentrować swoje wojska.
17 kwietnia, wieczór: wojska FMP zatrzymują się na improwizowanej linii obrony, opartej w u dużej mierze na Kamiennej i gotowych umocnieniach. Czarny Żubr dysponuje w tej chwili niespełna 2 tys. żołnierzy na tej linii i 1 tys. w innych miejscach. Pierwsza liczba uwzględnia partyzantów, a druga nie.

[Szmer]

Quote:

18 kwietnia, rano: Bieługow decyduje się przeprowadzić ok. 1,7 tys. swoich żołnierzy przez Starachowice na północny brzeg Kamiennej, żeby odciąć Czarnego Żubra. Pospiesznie zbieraną drugą grupę wojsk (2 tys.) dzieli na pół: jedna ma szachować Żubra, druga iść na Końskie.
18 kwietnia, południe: Żubr robi nową ofensywę i wraca pod Starachowice, a prawie i pod Kielce. Odtąd Bieługow gubi się w sytuacji i działa dość chaotycznie. Improwizuje kontrofensywę na Żubra z części 1. i 2. grupy oraz części garnizonu Starachowic. Mimo przewagi i niewielkiej lotności wrogiego dowódcy Polacy rozbijają to wszystko, zanim Rosjanie zdążą zająć wstępne pozycje.
W tym czasie jednak posiłki FMP zostają pokonane pod Końskiem. Zostaje utracony prawie cały północny brzeg Kamiennej.
18 kwietnia, po południu: Żubr dochodzi do Kielc i atakuje Rosjan we współpracy z obrońcami miasta. W tym czasie Bieługow gromadzi resztki swoich wojsk na północy w grupę ofensywną w okolicach Skarżyska. Jest tego 3,1 tys.
19 kwietnia, nad ranem: Rosjanin stawia wszystko na jedną kartę i rusza z tym wszystkim na Sulejów. W tym czasie ponad tysiąc wojsk Czarnego Żubra wspomaganych przez kielecką milicję toczy ciężkie boje z podobną liczbą Rosjan. Poza tymi dwiema masami wojska obie strony posiadają tylko biedne oddziały osłonowe, obsadzające niektóre punkty oporu.
Resztki armii FMP (ok. 300 osób) wycofują się w bezładzie ku stolicy, pod którą dopiero zbierają wojska najemne. Bieługow żąda kapitulacji.

OG: tej pięćsetki, co Dalewin wprost nie zaciągnął, nie uwzględniam - jest ona jeszcze dostępna.

[Szmer]

Quote:

19 kwietnia, południe: na rozkaz Karsznickiego Czarny Żubr odrywa się od wojsk radzieckich pod Kielcami i rusza na Końskie. Większość Rosjan pod miastem rozłazi się.
19 kwietnia, po południu: Bieługow oblega Sulejów, podczas gdy Żubr zajmuje Końskie. Tutaj ogłasza się "wodzem naczelnym województwa świętokrzyskiego" i wysyła do Sulejowa awionetkę, żeby skontaktować się z Karsznickim. Tymczasem koncentruje się na zajęciu biegu Kamiennej i uzupełnieniu swoich oddziałów, pozostawiając FMP na pastwę Bieługowa.

Sulejów padnie 25 kwietnia po szturmie.

Wynik:
"to skomplikowane"