Spotkanie rząd-episkopat

[Ksawer]

Ze strony rządu premier i ministra-filistra Bielecka
(kto ze strony episkopatu i jaki GM?)

[bodek]

Ze strony episkopatu kard. abp August Hlond, w składzie pomocniczym bp Katowic Stanisław Adamski i abp Wilna Romuald Jałbrzykowski
(pokieruję ja)

Niedawno odzyskany przez Kościół Pałac Prymasowski w Warszawie znów bije przepychem. W uroczystej sali z subtelnymi, ale bogatymi złoceniami zebrał się z jednej strony episkopat, z drugiej zaś przedstawiciele rządu gotowi do negocjacji.

Jego Eminencja kard. abp August Hlond, Prymas Polski

Cieszymy się, że panowie zasiedli do negocjacji. Kawy, herbaty?

[AmaD]

<Bielecka lekko się krzywi słysząc "panowie", po czym prosi kawy.>

[Ksawer]

Eminencjo, w imieniu rządu pragnę zagwarantować, że po naradach stanowisko rządu wobec zwrotu mienia kościelnego po okresie PRL jest oczywiste i pozytywne. Wydałem stosowne instrukcje, aby Muzea Ateizmu jak najszybciej zamknąć. Państwo nie powinno szarżować w kierunku określonej ideologii.

Przeanalizowaliśmy jednak kilka przypadków obiektów cywilnych przekształconych w miejsca użyteczności publicznej typu szpitale. Rada Ministrów nie może podjąć decyzje o opróżnieniu korytarzy z chorych, bądź dzieci. Eminencja rozumie, że łatwo jest wpuścić słabych w prowizoryczne miejsca schronienia, ale trudniej wygonić. Dlatego nie jesteśmy w tej chwili w stanie zadeklarować pełnego zwrotu od razu. Jak Episkopat widzi tę sprawę?

[bodek]

Jego Eminencja kard. abp August Hlond, Prymas Polski

Nie jesteśmy irracjonalni. Kościół, jak pan wie, jest być może największą organizacją charytatywną w Polsce; pomaganie bliźnim jest podstawą naszej religii. Stąd byłoby grzechem, gdybyśmy domagali się zwrotu budynków zamienionych na szpitale od razu. Rozumiemy również, że toczy się wojna i to powoduje, że panują nieco inne warunki, niż w czasie pokoju; w istocie, niekorzystnym byłoby dla wysiłku wojennego naszego Narodu zamykanie szpitali i instytucji użyteczności publicznej mieszczących się w miejscach kultu. Jednocześnie pan premier chyba rozumie, że nie możemy się zgodzić na bezterminowe działanie owych instytucji w kościołach. Miejsce szpitala jest w budynku do tego przeznaczonym, nie zaś na szybko przerobionej świątyni Bożej. Dlatego sukcesywnie pragnęlibyśmy przenieść wszystkie te szpitale do odpowiednich instytucji i odzyskać wszystkie zrabowane kościoły, klasztory, szpitale zakonne.

Natomiast dużym problemem jest wyznaczenie granicy: kiedy mienie może zostać oddane w ręce księży bez czynienia szkody, a kiedy zachodzi sytuacja odwrotna? Bez wątpienia potrzebne jest powołanie komisji złożonej zarówno z księży, jak i prawników, którzy by ocenili tę kwestię w każdym przypadku w oparciu o wytyczne rządowe. Myślę, że ta propozycja jest najzupełniej racjonalna i nie wywołuje żadnych kontrowersji.

[Ksawer]

Popieramy stanowisko Jego Eminencji. Myślę, że rozsądne jest utrzymanie przynajmniej do czasu demobilizacji status quo ws. obiektów użyteczności społecznej. Potem komisja zajęłaby się najpierw obiektami przeznaczonymi do użytku sakralnego, na końcu dobrami świeckimi. Tu pragnę zwrócić uwagę na propozycję, aby komisja mogła zdecydować o odkupieniu po określonej cenie.

Naturalnie Caritas wróci pod zwierzchność władzy kościelnej.

[AmaD]

Stanowisko Jego Eminencji może liczyć na pełne poparcie ze strony Ministerstwa Skarbu. Jak tylko wszystkie szczegóły zostaną uzgodnione resort niezwłocznie rozpocznie prace nad stosownym regulacjami prawnymi. Oczywiście, Kościół uzyska prawo wglądu do prac Ministerstwa.

[bodek]

Jego Eminencja kard. abp August Hlond, Prymas Polski

Panie Bereszyński, oczywiście nie wykluczamy sprzedaży państwu pewnej części mienia, jednak chciałbym podkreślić, że ostatecznym celem jest zwrócenie Kościołowi całego posiadanego przezeń przed wojną majątku - zaś ewentualna sprzedaż będzie jedynie skutkiem wyegzekwowania przez Kościół swojego prawa własności.

abp Romuald Jałbrzykowski

Okropną niefortunnością było utracenie przez Kościół własności Caritasu. Członkowie rządu zapewne rozumieją, że w tych trudnych czasach działalność charytatywna Kościoła jest bardziej potrzebna biednym niż kiedykolwiek. Czy moglibyśmy więc poprosić o oddanie Kościołowi fundacji bez całego mętliku prawnego, na mocy osobnego dekretu?

[AmaD]

Nie widzę problemu. Można oddać Kościołowi pieczę nad Caritasem niezwłocznie, w drodze oddzielnego dekretu. Projekt dekretu byłby gotowy na dniach. Jeżeli Premier się zgodzi, to niezwłocznie resort przystąpi do prac.

[AmaD]

<Odczekawszy chwilę na ewentualny sprzeciw ze strony premiera i dopiwszy swoją filiżankę kawy, Bielecka pyta.>

Czy Jego Eminencja ma jeszcze jakieś życzenia? Wydaje mi się, że udało nam się dojść do konsensusu i strona rządowa mogłaby już zabrać się do prac legislacyjnych, których efekty chcielibyśmy jak najszybciej przekazać stronie kościelnej do akceptacji.