Threaded Mode | Linear Mode

poulenc · 03-01-2012 21:57

Quote:Сакрат Лявон Касмовіч (Sokrat Lawon Kasmowicz) (ur. 23 października 1912 r. lub 28 października 1911 r.w Nieświeżu), białoruski działacz niepodległościowy, członek Białoruskiej Partyzantki Ludowej w latach 1940-47, polityk białoruski

Urodzony w Nieświeżu na terenach wtedy należących do Imperium Rosyjskiego. Data jego narodzin nie jest pewna, jednak w lokalnych aktach cerkiewnych figuruje data 28 października. Jednak jego rodzina uważała datę urodzin za 23 października, uważając tamten wpis za błąd. Jego dzieciństwo przebiegało dość spokojnie, jeśli można to tak określić. Gdy miał 2 lata, wybuchła I Wojna Światowa i jego rodzina z Nieświeżu uciekła do Mińska, skąd pochodził ojciec Sokrata. Jednak z powodów politycznych musieli uciekać na zachód, gdzie ostatecznie zatrzymali się w Sielcach nad Jasiodłą, miasteczku w rejonie brzeskim. Podczas podróży do Sielca jego matka zachorowała na ospę i po parunastu dniach choroby zmarła. Od tego momentu wychowywał go ojciec, był jedynym dzieckiem, wcześniej zmarły jego 3 siostry, wszystkie prawie od razu po porodzie.

W 1917 roku coraz większe wpływy zaczęli zdobywać bolszewicy, nie tyle co na terenach Białorusi, ale w Rosji, co wywołało niepokój wśród ludności zamieszkujących te tereny. Ojciec Sokrata, Ihnat Kasmowicz( biał. Ігнат Касмовіч )był członkiem organizacji białoruskiejHramada działającej w zaborze rosyjskim na początku wieku, w latach 1904-07 studiował prawo na Uniwersytecie Petersburskim. Był także członkiem Białoruskiego Komitetu Narodowego który powstał na I Konferencji Białoruskich Partii i Organizacji Politycznych, która obradowała w Mińsku w dniach 25-27 marca 1917. Młody Sokrat praktycznie od początku miał styczność poglądami narodowowyzwoleńczymi i nacjonalizmem białoruskim, jego ojciec w tamtym okresie odbywał dużo podróży, działał w komitecie mającym na celu budowę administracji państwa Białoruskiego. Pod koniec lutego osiedlili się w Mińsku z powodów politycznych, w grudniu Ihnat Kasmowicz brał udział w Pierwszym Kongresie Wszechbiałoruskim(Pierszy Usiebiełaruski kanhres)

W marcu 1918 roku do życia została powołana Białoruska Republika Ludowa, która jako nowy twór państwowy musiała zabiegać o uznanie na arenie między narodowej. Sytuacje utrudniał fakt, że Niemcy, pod których auspicjami BRL powstała, praktycznie jej nie uznawali. W lipcu 1918 rząd BRL wysłał Kasmowicza na czele misji dyplomatycznej do Francji z zadaniem przekonania władz Republiki Francuskiej by uznały nowe państwo oraz udzieliły wsparcia na arenie międzynarodowej. Francja której zależało na osłabieniu pozycji geopolitycznej Niemiec jednak nie pośpieszyła z pomocą Białorusinom. Może i szczęśliwym zbiegiem okoliczności pertraktację z ministrem spraw zagranicznych Republiki Francuskiej, Stéphenem Pichon przeciągały się i delegacja białoruska opuściła Paryż dopiero w grudniu 1918 r. Wtedy też siły niemieckie opuszczały Białoruś, zostawiając miejsce Armii Czerwonej, a 1 stycznia 1919 grupa komunistów białoruskich na terenie kontrolowanym przez Armię Czerwoną ogłosiła w Smoleńsku, gdzie tymczasowo mieściły się władze radzieckie tzw. obwodu zachodniego (formalnie obejmował teren Białorusi), powstanie Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Delegacja wysłana do Francji dostała instrukcje od rządu BRL by udała się do Polski. Tam Ihnat Kasmowicz wraz z 8 letnim już Sokratem osiedlili na początku maja w Grodnie czekając na jakiekolwiek sygnały od władz republiki. Z ziem zajmowanych przez Armię Czerwoną napływały dziesiątki działaczy białoruskich, w tym Kanstancin Jezawitau, Szymon Rak-Michajłowski czy Ryhor Szyrma.

Tymczasem trwały już rozmowy z władzami Polski o tworzeniu Białoruskiej Komisji Wojskowej która miała formować białoruskie oddziały do walki z bolszewikami. Jednak ze względu na syna Ihnat postanowił zostać w Grodnie i tak podjął pracę jako pracownik sądowy. Kilkunastotygodniową okupacje Grodna przeżyli ukryci w jednej z podgrodzieńskich wsi, po ustąpieniu wojsk sowieckich z miasta wrócił do pracy, a syna posłał do szkoły białoruskiej. Ojciec Sokrata odegrał dość istotną rolę w organizacjach mniejszościowych w II Rzeczypospolitej, W dniach 20–24 marca 1920 uczestniczył z ramienia Rady w konferencji polsko-białoruskiej w Mińsku dotyczącej autonomii dla ziem białoruskich., oraz był działaczem na rzecz Bloku Mniejszości Narodowych, był redaktorem gazety białoruskiej ''Iскрыцца'' oraz był członkiem Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hramady, masowej partii białoruskiej działającej w Polsce. Ojciec często zabierał go na wieś, gdzie pomagał organizować wiejskie komórki tej partii. To głównie kontakt z biednymi warstwami ludu wiejskiego wzbudził w młodym Sokracie potrzebę działań społecznych, co będzie miało wpływ na jego dalsze losy. W 1922 roku został zapisany go Gimnazjum Białoruskiego w Grodnie, które ukończył w 1930. Za namową ojca, oraz głównie dzięki jego staraniom rozpoczął studia na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, jednak jako iż jego nazwisko było kojarzone głównie z jego ojcem, działaczem wtedy nielubianej przez Polaków BW-RH został wyrzucony ze studiów podczas ostatniego roku nauki. Przez rok pozostał w Wilnie gdzie dzięki znanemu w kręgach działaczy białoruskich nazwisku mógł współuczestniczyć w białoruskim życiu politycznym. W 1935 roku wrócił do Grodna na pogrzeb swojego ojca, który zmarł niespodziewanie w grudniu na atak serca. Okres 1936-40 Sokrat spędził głównie na działalności mającej na celu zapobieganiu polonizacji ziem białoruskich, organizował kursy nauczycielskie dla Białorusinów, przewodniczył Białoruskiej Organizacji Samopomocy Ludowej, która pomagała biedniejszym ludziom, głównie ze wsi w finansowaniu edukacji swoich dzieci. W tamtym okresie jego poglądy można by określić jako socjalistyczne, jednak daleki był od popierania komunizmu, mając w pamięci jeszcze lata dziecięce oraz opowieści ojca.

Gdy w 1940 roku siły niemieckie i rosyjskie dokonały agresji na Rzeczpospolitą środowiska działaczy białoruskich były podzielone. Sokrat przypadkiem uniknął poboru do armii polskiej, jednak to nie był jego największy problem, gdyż białoruscy działacze byli dość podzieleni jeśli idzie o model działania w obliczu wojny. Część socjalistów oraz sympatyków komunizmu uznała, że skoro i tak duża część Białorusi jest w Związku Radzieckim to lepiej by obie części były razem, jako część państwa socjalistycznego, niż podzielona lub w Polsce. Drugie stronnictwo opowiadało się za tymczasową współpracą z Polakami, a po odparciu ofensywy i wygraniu wojny przez Entente rozpoczęcie działań dyplomatycznych, by Białorusinom jako jednym z narodów które powstrzymały ofensywę komunistyczną przyznać niepodległe państwo. Niestety przedstawiciele grupy ''brzeskiej'' (tak określano zwolenników współpracy z Polską i Ententą, których środowisko było głównie związane z Brześciem) musieli szybko zweryfikować swoje plany, gdyż po kilkunastu dniach cała Białoruś była w rękach Związku Radzieckiego, a 1 czerwca proklamowano Rolską Republikę Ludową. Część bardziej radykalnych działaczy grupy brzeskiej opowiadała się za walką partyzancką by osłabić siły radzieckie oraz nowo powstałej PRL. Dwudziestoośmioletni Sokrat został zastępcą dowódcą oddziału nr V Białoruskiej Partyzantki Ludowej. Jego oddział działał głównie na Grodzieńszczyźnie, gdzie prowadził akcje dywersyjne i skierowane przeciwko komunistom. W latach 1940-41 jego oddział przeprowadził kilka udanych akcji partyzanckich, głównie na linie telegraficzne i telefoniczne oraz na komisariaty milicji. Dużym sukcesem oddziału było odbicie z komisariatu milicji w Brzostowicy Małej 5 członków białoruskiego podziemia niepodległościowego. Doszło do strzelaniny z funkcjonariuszami milicji, jednak grupie partyzantów udało się uciec. Za przeprowadzenie tej akcji Sokrat został awansowany do stopnia sierżanta. W marcu 1941 roku podczas kolejnej rocznicy powstania Białoruskiej Republiki Ludowej w samym centrum Grodna wraz z innym oddziałem przeprowadzili akcje montowania na słupach flag biało-czerwono-białych co skończyło się przeprowadzeniem przez Milicje intensywnej akcji walki z lokalną partyzantką. W wyniku tej akcji większość oddziału nr.5 została zatrzymana. Sokratowi udało się pozostać w partyzantce do 1945, a do tego czasu przeprowadził wraz z grupą bojową kilkanaście ataków na siedzibę KPP w Grodnie, na koncie też miał udane wysadzenie mostu kolejowego podczas gdy przez niego przejeżdżał pociąg z zaopatrzeniem jadącym na front zachodni. Do udanych tez można zaliczyć akcje mające na celu uświadamianie narodowe Białorusinów oraz przekonanie ich do walki z polskimi i rosyjskimi komunistami. Liczebność oddziałów Białoruskiej Partyzantki Ludowej wzrosła z 3.000 ludzi w 1940 do 5.000 partyzantów i działaczy w 1945 na terenie całej Białorusi. Zaniepokojona sytuacją władza ludowa postanowiła raz na zawsze pozbyć się jak nazywano ich w mediach ''barbarzyńskich zwolenników powrotu feudałów i burżujów ku zgubie ustroju socjalistycznego''. Ludności za wydawanie partyzantów obiecywano większe przydziały żywności, pomoc finansową oraz wiele innych udogodnień. W raz z tym w gazetach była prowadzona akcja propagandowa przeciwko mniejszości białoruskiej oraz partyzantom. Władza liczyła na wzbudzenie wrogości Polaków wobec Białorusinów, co dało by nawet niechętnym władzy ludowej na tych terenach wspólnego z władzą wroga.

Zaplanowana na październik 1945 akcja ''Klon'' nie przyniosła spodziewanych efektów, ponieważ stan partyzantki zredukował się tylko do 3800 osób. Jednak problemy z zaopatrzeniem oraz uzbrojeniem spowodowały przejście BPL do działań głównie propagandowych. Awansowany do stopnia praporszczika(białoruski odpowiednik chorążego). W pierwszej połowie 1946 organizacja przeszła załamanie, akcje były przeprowadzane coraz rzadziej, więcej z przeprowadzanych były nieudane bądź były całkowita klęską, jak między innymi złapanie przez wojsko PRL grupy 46 partyzantów w okolicach Lidy. Ożywienie nastąpiło gdy na początku 1947 na Kresy zaczęły docierać informacje o zbliżających się wojskach Ententy. 15 stycznia powołano do życia Narodową Radę Wyzwolenia Białorusi która miała stanowić naczelną władzę nad wszystkimi organizacjami białoruskimi, z resztą którą poparły praktycznie wszystkie siły(nie licząc komunistów, ale oni byli u władzy w BSRR). 17 stycznia Sokrat wraz z grupą 7 działaczy białoruskich w przebraniu dostał się do dowództwa sił alianckich w imieniu NRWB w sprawie przyszłości Białorusi na arenie międzynarodowej. Działania od początku wojny prowadziła też emigracja białoruska skupiona głównie w Paryżu i Toronto, działacze emigracyjnych władz BRL.
Sam Sokrat dostał się do Mińska gdzie z upoważnienia NRWB powierzył tworzenie armii białoruskiej Kanstancinowi Jezawitau. Odbył się też drugi(zakłócony przez bojówki KP(b)P i trzeci Kongres Wszechbiałoruski. Sam obecnie prowadzi działalność polityczną, oraz jest przedstawicielem dyplomatycznym prowizorycznych władz Republiki Białoruskiej.

Ksawer · 03-01-2012 22:04

Ale głupia.

Czerwony · 03-01-2012 22:05

tl;dr

PakaPikiPoko · 03-01-2012 22:06

Mój koleżka z partyzantki :*

poulenc · 03-01-2012 22:06

ja też nie czytałem, po prostu pisałem bez sprawdzania

**Szmer** · 03-02-2012 11:11

No więc tak.
W czasie kampanii wrześniowej mógł uniknąć mobilizacji jak najbardziej, ale za taką działalność to na czas wojny powinien zostać internowany. Rzecz jasna parę dni później mógł sobie zwiać.
Nie ma mowy o białoruskiej partyzantce na 10-30 tysięcy ludzi. Zresztą gruba większość chyba biegałaby z widłami, bo nie wiem, skąd wzięliby tyle broni (Polakom została z wojska). Znane mi źródła mówią o liczebności na poziomie 3, może 5 tysięcy. Swoją drogą, organizacja wojska na zasadzie "oddział numer pięć" jest interesującym pomysłem Tongue

Szczegółowe akcji jestem w stanie zaakceptować, mogą ci się potem przydać w grze.
Pytanie, czy akceptowalne (dla bodka) będzie kontrolowanie przez ciebie innego państwa niż Polska i w ogóle gra w takim państwie. Realna opcja byłaby pewnie taka, że te wszystkie struktury szybko upadną i staniesz się szefem jakiejś bojowej mniejszości białoruskiej w Polsce.

Ogar · 03-02-2012 11:24

Znaczy Kovalsky zamierza grać w inną grę niż my wszyscy- podejrzewam, że wyjdzie to trochę jak z magnatami którzy bawili się sami.

Czerwony · 03-02-2012 11:24

Za te widły bodek zaraz oskarży cię o imperializm kulturowy Tongue

Zgredźmin · 03-02-2012 11:54

Przepraszam ale o jakim państwie mówimy? Tongue

Bo Białorusi jako takiej chyba nie ma ani na terenach II RP (zapewne takie akcje byłby przez administracje państwową zwalczane) ani na terenach okupowanych w ZSRR gdzie może i coś takiego ma rację bytu. Ale gramy raczej na terytorium Polski. Żeby nie było, postać fajnie zrobiona itd. ale żeby to się zaraz nie zakończyło że każdy będzie miał swoje państwo do grania ;]

bodek · 03-02-2012 12:41

Zgodzę się, ale musisz zdać sobie sprawę, że ten rząd na uchodźstwie nie będzie miał żadnego znaczenia. Białoruś zresztą ma swój własny narodowy rząd na uchodźstwie jeszcze z 1919 i nie widzę powodu, by tych twoich struktur z nim nie połączyć. Realia będą takie, że będziesz sobie partyzował na terenach Polski, bo na rozgrywanie gry poza Polską się nie zgodzę.

Lepiej by było gdybyś założył jakąśtam Białoruską Partię Narodową i w niej działał.